Κωνσταντίνος Λίχνος: Τα διηγήματα του εγκλεισμού - Επιδημική κρίση

ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΥ

Επιδημική κρίση

7/4/2020

Του Κων/νου Λίχνου

Έχω πια σιχαθεί το ίδιο μου το σπίτι. Πόσο ν’ αντέξεις κλεισμένος σε τέσσερις τοίχους; Ακόμη κι ο ύπνος μου είναι ανήσυχος πλέον, γιομάτος ανατριχίλες και παράξενα όνειρα. Εχθές ξύπνησα χαράματα κάθιδρος, νιώθοντας πως δεν με χωράει ο τόπος. Ύστερα, πήγα στο μπάνιο να απολυμανθώ κι ένιωσα απευθείας καλύτερα. Λίγο αργότερα απολύμανα και πάλι τα χέρια μου, υπακούοντας σε κάποιο ανυπέρβλητο της έμμονης λάκτισμα. Κι όταν κάθισα στον καναπέ αποστειρωμένος, άρχισα να κουτουλώ απ’ την έλλειψη ύπνου, να νιώθω τα μάτια μου να φλέγονται και τ’ αυτιά μου να βουίζουν.

Το χειρότερο όμως, όταν δεν έχω κλείσει οκτάωρο ύπνου, είναι πως νιώθω διαρκώς νυσταλέος και περιφέρομαι στο σπίτι ανώφελα. Ορισμένες φορές, με το που καθίσω, λαγοκοιμάμαι και βλέπω σύντομα ονείρατα ή μπερδεμένος λογίζω την πραγματικότητα για όνειρο. Και δυστυχώς, το κάθε ενύπνιο είναι ένας ρους αποκλειστικά ατομικός. Όσους ανθρώπους κι αν συναντήσεις δεν είναι παρά του μυαλού σου οράματα. Εσύ, ο κοιμώμενος, είσαι ο μοναδικός πλάνητας μα δεν απέχει τούτο πολύ κι απ’ τον τρόπο που ζούμε. Απομονωμένες ατομικότητες είμαστε, κατ’ ανάγκην μονάδες, εγκαταλελειμμένες στα βδελυρά απόνερα ενός πολιτισμού παρακμάζοντος. Εκ γενετής ζώα αγελαία και εξ ανατροφής απομονωμένοι παρίες. Και ήμασταν έτσι πολύ προτού να επιβληθεί καραντίνα.

30 ημέρες αναγκαστική απομόνωση, ένας ολάκερος μήνας σε απαγόρευση κυκλοφορίας. Τι, όμως, έχει αλλάξει, πραγματικά στις ζωές μας όλο αυτό το διάστημα; Το μόνο σίγουρο είναι ο εγκλεισμός, η επιβεβλημένη ή αυτόβουλη παραμονή μας στο σπίτι• μέχρις ότου να μην κρίνεται πια αναγκαίο. Για προληπτικούς λόγους, φυσικά, πάνω απ΄ όλα η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας. Οι συναθροίσεις απαγορεύονται και οι μετακινήσεις περιορίζονται δραστικά. Πλέον η σκοπιμότητα διαφεντεύει πλήρως τις συνήθειες και την ρουτίνα μας. Κι όμως το αδάμαστο χάος που επικρατεί εκεί έξω δεν φαίνεται καθόλου να υποτάσσεται στους νόμους της σκοπιμότητας. 

Στις χαλεπές τούτες μέρες απαιτείται απ' το άτομο πλήρης συμμόρφωση, υπευθυνότητα μα και δημιουργικότητα. Μέσα σ' αυτή την αλλοπρόσαλλη κατάσταση, δεν αναμένεται απλώς να υπομένουμε αλλά να ριχτούμε και με τα μούτρα στην αυτοβελτίωση. Να μάθουμε μια ξένη γλώσσα, να διαβάσουμε βιβλία ή να εξασκηθούμε σε κάποιο μουσικό όργανο. Εν ολίγης, να αξιοποιήσουμε την καραντίνα, με τον ίδιο τρόπο που ένας μελλοθάνατος αξιοποιεί τις τελευταίες του μέρες πριν οδηγηθεί στο ικρίωμα. 

Η καθημερινότητά μας θυμίζει πια δυστοπικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Άνθρωποι φοβισμένοι κινούνται ελεγχόμενα, φορώντας μάσκες και κρατώντας στο χέρι μπουκαλάκια αντισηπτικών. Άνθρωποι καθηλωμένοι στους καναπέδες παρακολουθούν δελτία ειδήσεων και ζωντανές ανταποκρίσεις απ’ το πανδημικό μέτωπο. Άνθρωποι κατηχούνται πειθήνια από ειδήμονες, καθώς εκείνοι απαριθμούν τα κρούσματα του ιού και τα ποσοστά των θανάτων. Παράλληλα, εξαπολύεται ένας απίστευτος καταιγισμός διαφημίσεων απ' τον οποίο είναι αδύνατον να προφυλαχτείς. Παντού φιγουράρουν προϊόντα απολύμανσης, τεχνικές διαλογισμού και διατροφικά συμπληρώματα ενίσχυσης του ανοσοποιητικού. 

Τα χέρια μου ιδρώνουν, νιώθω μια γλοιώδη παρουσία σ’ όλο μου το κορμί και φοβάμαι πως άρχισα κι εγώ να νοσώ. Όλο αυτό που βιώνω μοιάζει με νοσηρό εφιάλτη απ’ τον οποίο αδυνατείς να ξυπνήσεις. Ή αντίθετα, με βίαιο ξύπνημά σ’ έναν κόσμο που δεν είναι τελικά όπως τον ονειρευόσουν στον μέχρι πρότινος νήδυμο ύπνο σου. Ανήμπορος να πράξω κάτι διαφορετικό οικουρώ και μοιάζω να περιμένω μαργωμένος να ξαναζωντανέψει το τηλέφωνο, να ηχήσουν οι σειρήνες και να μεταδοθεί το μήνυμα εκτάκτου ανάγκης απ’ το υπουργείο προστασίας του πολίτη. Εν αναμονή της βροντής, λοιπόν, η οποία θα σηματοδοτήσει το ξέσπασμα της καταιγίδας που εδώ και καιρό σοβεί υπομονετικά. 

Μόλις έλαβα μια ειδοποίηση στο κινητό μου τηλέφωνο. 47 πλέον οι νεκροί από τον κορονοϊό στην Ελλάδα! Μακάβριοι υπολογισμοί και ανατριχιαστικά μαθηματικά θα πραγματοποιηθούν στο μυαλό μου τα επόμενα λεπτά. Πόσο υπαρκτός είναι αλήθεια ο κίνδυνος; Πόσο διαχειρίσιμος είναι τούτος ο φόβος που με κατακλύζει; Τόσος φόβος, που σε καταναλώνει ολάκερο και δε σου επιτρέπει παρά να μουλώξεις και να λουφάξεις στο σπίτι σου. Ελπίζοντας πως όλο αυτό θα περάσει. Ευελπιστώντας πως όταν περάσει, η επόμενη μέρα θα βρει εσένα και τους δικούς σου εν ζωή.

Το σπίτι κελί κι εμείς κάθειρκτοι αυτοπροαιρέτως, δεσμώτες ενός ανείπωτου τρόμου. Οι νοσούντες πληθαίνουν γύρω μας και δεν μπορεί παρά να αποβληθούν σωρηδόν απ’ την ποικιλοτρόπως ασθενούσα πολιτεία των υγειών. Δεν γίνεται αλλιώς να διαφυλαχτούμε από την μετάδοση της λέπρας αλλά κι απ’ την απόγνωση των λεπρών• που παίρνει πλέον διαστάσεις λοιμικής. 

Αρχίζω να περπατώ με υπερένταση μέσα στο σπίτι, η άθληση κάνει πάντα καλό σκέφτομαι. Όσο κινούμαι όμως, τόσο πιο παγιδευμένος αισθάνομαι μέσα στου κελιού μου τα όρια. Αλλάζω ρυθμό, επιταχύνω κι αρχίζω επιτέλους να ιδρώνω. Ό,τι κι αν κάνω, όμως, αισθάνομαι αιχμάλωτος. Υποπτεύομαι πως ο νους μου λογίζει ως αυτόβουλη κίνηση μονάχα εκείνη που θα μ’ οδηγούσε έξω από την θλιβερή φυλακή μου. Μα τούτο είναι που φοβάμαι απ' όλα περσσότερο.

Το γλυκό μας ενύπνιο βεβηλώθηκε από πολυεθνικές που σπεύδουν να επωφεληθούν της πανδημίας, σαν αιμοσταγή νεκρόσιτα όρνεα που συσσωρεύονται επάνω απ’ των νεκρών τα κουφάρια. Από κρατικές εξαγγελίες στήριξης των επιχειρήσεων και αστυνομική βαναυσότητα. Ο ιός του τρόμου μεταδίδεται με ραδιοκύματα, λογύδρια παρουσιαστών και πρωθυπουργικά διαγγέλματα και το μόνο που μπορείς να ψελλίσεις είναι: «Ας σταθώ μια φορά κι εγώ τυχερός. Ας περάσω αλώβητος και τούτη την μπόρα».

Ακόμη κι αυτή η λιπόψυχη ικεσία μπορεί να είναι αρκετή για να βαστάξεις λιγάκι ακόμα, μέχρι να περάσει όλο αυτό και να επιστρέψεις στην νεφελοκοκκυγία που κατοικούσες προτού να ξυπνήσεις. Ίσως αυτή η ισχνή σου ελπίδα, που αποδεικνύει την κακομοιριά σου ολάκερη, να αποκαλύπτει μια αισιοδοξία – ρανίδα ρανίδα συναγμένη μες τ’ όνειρο που συνήθιζες να ζεις – ικανή να σε βοηθήσει ν’ αντέξεις μονάχος.

Φοβάμαι πως αν κοιταχτώ στο καθρέφτη θα δω το πρόσωπο μου κατακόκκινο, γιομάτο στίγματα, αηδιαστικές φλύκταινες και πυώδεις εκκρίσεις. Φοβάμαι πως έχω ρίγος και πυρετό, πως κρυώνω και τρέμω. Φοβάμαι πως απέμεινα πια ολότελα μόνος.

Σαν δέντρο απόκληρο μέσα σ’ ένα σκιερό κι αφιλόξενο δάσος. Γαντζωμένο επάνω σ’ ένα στέρφο και άνυδρο χώμα. Υποσιτισμένο κι αφρόντιστο, σε ένα μέρος ανήλιαγο. Ό,τι νερό κυλάει προς το μέρος μου είναι μιαρό κι ακάθαρτο. Ο κορμός μου ξεφλουδίζει και σέπεται, τα κλωνάρια μου μοιάζουν ανήμπορα πια να φυλλώσουν. Αδύναμα να σμίξουν με τα κλαριά των υπόλοιπων δέντρων. Ένα δέντρο σκεβρωμένο κι ανάπηρο απέμεινα, με μια άραχλη κουφάλα στο κέντρο του που μοιάζει με κόγχη που κάποτε φιλοξενούσε οφθαλμό, μα τώρα φυλάσσει μονάχα υγρασία και μούχλα.

Ήμαρτον πια! Τι αποκρουστική εικόνα ήταν αυτή που έπλασε μόλις τώρα ο νους μου! Σαν σκηνή από απαίσιο εφιάλτη. Να ονειρευόμουνα άραγε; Ονειρεύομαι ακόμα; Ξύπνησα τώρα;...

*Ο Κωνσταντίνος Λίχνος γεννήθηκε στη Πάτρα, με καταγωγή απο τον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας όπου και διέμεινε μέχρι να φύγει για σπουδές στις Σέρρες και να αποφοιτήσει ως Πτυχιούχος Μηχανικός Πληροφορικής & Επικοινωνιών . Με τη λογοτεχνία ασχολήθηκε εντατικά απο μικρή ηλικία. Τα τελευταία χρόνια διακρίθηκε σε διάφορους πανελλαδικούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς ενω πολλά δοκίμιά και διηγήματα του δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά καθώς και σε ιστολόγια του διαδικτύου λογοτεχνικού ενδιαφέροντος. Το Διήγημα του "Οι πορτοκαλιές" εκδόθηκε φετος απο τον Εκδοτικό οίκο Σύγχρονη εποχή.

Το 2018 απέσπασε για το διήγημα του "Οι πορτοκαλιες" Γ' βραβείο διηγήματος στον 8ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό που διεξήγαγε η Πνευματική Συντροφιά Λεμεσού 2018 καθώς και το Γ' βραβείο διηγήματος στο Διαγωνισμό Λογοτεχνικού Έργου που προκήρυξε η ΚΕ του ΚΚΕ το 2018, με αφορμή τα 100 χρόνια του ΚΚΕ

Το 2019 πέτυχε συνολικά 10 πανελλαδικές διακρίσεις στις κατηγορίες του Δοκιμίου και του Διηγήματος. Το Δοκίμιο του "Ο ρεαλισμός του εξωπραγματικού" κέρδισε το Α' βραβείο Δοκιμίου στον Παγκόσμιο λογοτεχνικό διαγωνισμό του ΕΠΟΚ, Α' βραβείο Δοκιμίου στον 19ο λογοτεχνικό διαγωνισμό της Εταιρείας Τεχνών Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου (Ε.Τ.Ε.Π.Κ.), έπαινο στον 38ο διαωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης λογοτεχνών (Π.Ε.Λ.) καθώς και έπαινο στον ΛΕ´ Λογοτεχνικό Διαγωνισμό από το Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός.

Το διήγημα του "Νόστος" απέσπασε Έπαινο στην κατηγορία του Διηγήματος στον Παγκόσμιο λογοτεχνικό διαγωνισμό του ΕΠΟΚ καθώς και στον 9ο πανελλαδικό διαγωνισμό που προκηρύχτηκε απο την Πνευματική Συντροφιά Λεμεσού.

Το διήγημα του "Η επιστολή" κέρδισε τιμητική διάκριση στον 1ο πανελλαδικό διαγωνισμό πεζογραφίας που διοργάνωσε το λογοτεχνικό περιοδικό Κέφαλος, ενω στον ίδιο διαγωνισμό το διήγημα του "Ονείρου μονόπρακτο" απέσπασε το Γ βραβείο στην κατηγορία διηγήματος του φανταστικού.

Για το σύνολο των διακρίσεων , το έργο και την ενεργή του παρουσία στα γράμματα, στη διανόηση και στη σύγχρονη πνευματική δραστηριότητα Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς του απένειμε το ειδικό «Βραβείο Πεζογραφίας ''Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης''

Εκδόσεις "Άπαρσις"